Niestety nadal często spotykanym problemem w polskich rodzinach jest przemoc domowa. Do Doradców obywatelskich dyżurujących w Punktach Nieodpłatnego Poradnictwa Obywatelskiego często zgłaszają się osoby pokrzywdzone przestępstwem zanęcania się typizowanym w art. 207 KK. Ofiarami przemocy domowej padają zwykle kobiety.Ich oprawcami najczęściej są mężowie, ojcowie „lubdorośli” już synowie, którzy często działają pod wpływem alkoholu. Charakterystyka sprawcy przestępstwa znęcania sprowadza się zwykle do jednego schematu: mężczyzna nadużywający alkoholu, pracujący dorywczo lub wcale, korzystający z zasiłków różnego typu. Ofiarami przemocy padają zwykle kobiety wychowujące dzieci lub kobiety w wieku emerytalnym. Pokrzywdzone są zwykle bardzo zagubione, boją się podjąć określone działania(w tym stosowne kroki prawne)w celu przeciwdziałania przemocy domowej,w obawie przed odwetem oprawcy, który jest według nich nieprzewidywalny. Sytuacje często komplikuje wspólny majątek stron,niemożność uzyskania pomocy od najbliższej rodziny, współuzależnienie od przemocy czy problemy finansowe. Rolą Doradców Obywatelskich w podobnych sytuacjach jest przeprowadzenie rozmowy z osobą pokrzywdzoną w celu uzyskania jak najpełniejszego obrazu jej warunków rodzinnych i osobistych.Informowanie o obowiązującym stanie prawnym oraz wskazanie pokrzywdzonemu jego uprawnień w postępowaniu karnym stanowi jedynie niewielką część porady obywatelskiej udzielanej w takich okolicznościach. Porada obywatelska zmierza bowiem na nakierowania osoby uprawionej na trwałe rozwiązanie jej problemu życiowego w sposób kompleksowy. Nie budzi wątpliwości, że osoby dotknięte przemocą domową muszą rozwiązać kwestie przemocy domowej, nie tylko na gruncie prawa karnego, ale także często na gruncie prawa rodzinnego (rozwód, alimenty ograniczenie/pozbawienie władzy rodzicielskiej, podział majątku) a także na płaszczyźnie mentalnej, co wiąże się z pozyskaniem pomocy innego typu.W polskim społeczeństwie istnieje mała świadomość zjawiska współuzależnienia od przemocy, która dotyka ofiary przestępstwa znęcania się. Rolą Doradców Obywatelskich jest też także uświadomienie osobie pokrzywdzonej, że pomoc terapeutyczna może okazać się niezbędna. Doradcy Obywatelscy w uzasadnionych wypadkach sporządzają wraz z osobą uprawnioną do uzyskania porady,indywidualny plan działania w sprawie, co także często wiąże się z przekazaniem informacji osobie uprawnionej o innych jednostkach nieodpłatnego poradnictwa np.z zakresu: psychologii, przeciwdziałania przemocy w rodzinie, rozwiązywania problemów alkoholowych i innych uzależnień czy poradnictwa w ramach interwencji kryzysowej.Rolą Doradców obywatelskich jest wskazanie osobie pokrzywdzonej wszystkich możliwych sposobów działania w jej trudnej, indywidualnej sytuacji życiowej, co niekiedy może wiązać się z pomocą: w zmianie miejsca zamieszkania pokrzywdzonego, znalezieniu przez niego pracy,zamianie miejsca pracy,podjęciu terapii dla osoby współuzależnionej od przemocy, czy złożeniu wniosku do Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w przedmiocie wszczęcia procedury przymusowego leczenia odwykowego względem „przemocowego” domownika. Zwykła porada prawna odnośnie toku postępowania w sprawach z zakresu przestępstwa znęcania się jest zwykle niewystarczająca by pokrzywdzeni mogli realnie uwolnić się od swojego domowego oprawcy. Potrzeba bowiem tutaj różnych rozwiązań współistniejących łącznie, aby pomóc pokrzywdzonemu trwale wygrać walkę ze zjawiskiem przemocy w rodzinie.
Doradca Obywatelski Magdalena Polek