Bardzo często słyszy się, że warto założyć spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, gdyż jest to jedna z bezpieczniejszych form prowadzenia działalności gospodarczej. Rzeczywiście jest to bezpieczna forma prowadzenia działalności, jednakże trzeba pamiętać, iż osoby zarządzające spółką nie są całkowicie „bezkarne”. Na wstępie należy zaznaczyć, iż czym innym jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, jako podmiot, czym innym są jej wspólnicy a jeszcze czymś innym są członkowie jej zarządu, czyli po prostu jej Prezesi lub Wiceprezesi. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest osobnym bytem prawnym, niezależnym od osób fizycznych wchodzących w jej skład. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może zatem sama być podmiotem praw i obowiązków, zaciągać zobowiązania a także pozywać i być pozywaną. Oczywiście każda spółka (nie tylko spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) musi mieć reprezentantów, którzy będą działać w jej imieniu. Niemniej jednak nie traci ona wówczas swojej odrębności i niezależności.
W zależności od rodzaju i zakresu reprezentacji w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością możliwe będą różne konfiguracje osób odpowiedzialnych za jej zobowiązania (długi). Najklarowniejszym przykładem może być odpowiedzialność Prezesa Zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wówczas gdy nie ma innych członków zarządu (zarząd spółki jest wówczas jednoosobowy). W takiej sytuacji, przy spełnieniu przesłanki bezskuteczności egzekucji prowadzonej przeciwko spółce (o której mowa poniżej), może dojść do sytuacji w której to za zobowiązania spółki będzie odpowiadał Prezes Zarządu. Taka sytuacja została unormowana przez ustawodawcę w art. 299 § 1 kodeksu spółek handlowych, zgodnie z którym: „Jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania”.
Zanim przejdziemy do charakterystyki przesłanki bezskuteczności egzekucji, należy pamiętać, iż taka odpowiedzialność jest subsydiarna. Subsydiarna, czyli jaka? Subsydiarna czyli taka, która aktualizuje się dopiero z chwilą, kiedy prowadzona będzie przeciwko spółce (jako odrębnemu podmiotowi) egzekucja, a nadto okaże się ona bezskuteczna (brak będzie majątku spółki z którego wierzyciel mógłby się zaspokoić). Jest to podstawowy warunek zaistnienia odpowiedzialności osoby fizycznej (np. Prezesa Zarządu) za zobowiązania innego niezależnego podmiotu tj. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Pod pojęciem bezskutecznej egzekucji kryje się szeroko rozumiane pojęcie. Nie można wobec tego przyjąć, że egzekucji jest bezskuteczna (nawet pomimo wydania przez Komornika prowadzącego postępowanie egzekucyjne postanowienia o bezskuteczności egzekucji), wówczas gdy wierzyciel wnosił o prowadzenie egzekucji jedynie z rzeczy ruchomych będących własnością spółki, podczas gdy spółka posiadała środki pieniężne na rachunkach bankowych czy też była właścicielem nieruchomości.
Wobec tego warto zatem już na etapie prowadzenia egzekucji przeciwko spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, zabezpieczyć się przed ewentualnymi twierdzeniami i zarzutami strony przeciwnej poprzez skierowanie egzekucji do wszystkich składników majątkowych. Przez bezskuteczność należy bowiem rozumieć niemożność zaspokojenia się przez Wierzyciela w odniesieniu do całego majątku posiadanego przez spółkę.
Radca Prawny Marzena Dyduch