Czy możemy korzystać z lokalu, który należy do naszego małżonka albo do którego posiada tytuł prawny do lokalu?
Na to pytanie odpowiada Art. 281 Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
Jeżeli prawo do mieszkania przysługuje jednemu małżonkowi, drugi małżonek jest uprawniony do korzystania z tego mieszkania w celu zaspokojenia potrzeb rodziny. Przepis ten stosuje się odpowiednio do przedmiotów urządzenia domowego.
Artykuł 23 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego przewiduje obowiązek małżonków wzajemnej pomocy. Może on w określonych okolicznościach stanowić podstawę do udzielenia małżonkowi ochrony prawnej przez nakazanie umożliwienia korzystania z lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębny majątek małżonka.
Wyr. SN z 8.6.1977 r., IV PRN 277/77, OSNCP 1978, Nr 3, poz. 53
Jaki jest zatem status małżonka, którego prawo do korzystania z mieszkania wynika
z art. 281 zd. 1 Kodeksu Rodzinnego Opiekuńczego. Czy jest on lokatorem i korzysta z pełni praw lokatorskich?
Owszem, małżonek, którego prawo do korzystania z mieszkania wynika z art. 281 zd. 1 KRO, jest lokatorem w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1 OchrLokU jak wynika z Wyr. SN z 21.3.2006 r., V CSK 185/05, OSNC 2006, Nr 12, poz. 208
Czy musimy być zameldowani, aby móc korzystać z lokalu należącego do naszego małżonka?
Przepis art. 28 § 1 KRO nie może zostać naruszony przez organy prowadzące ewidencję ludności w prowadzonym przez nich postępowaniu o zameldowanie. Przepisy te nie kreują uprawień organów prowadzących ewidencję ludności. Co więcej, organy prowadzące ewidencję ludności nie ustalają i nie rozstrzygają kwestii spornych powstałych między małżonkami. Dotyczy to również kwestii korzystania z lokalu, które jest własnością jednego
z małżonków. Jednym celem prowadzenia ewidencji ludności jest rejestrowanie faktycznego miejsca pobytu osób, a nie regulowanie kwestii posiadania, prawa własności czy nawet korzystania z lokalu. Wyr. NSA z 8.11.2011 r., II OSK 1588/10, Legalis
Co może zrobić małżonek, który nie jest dopuszczony do korzystania z tego lokalu?
Małżonek posiadający uprawnienie do korzystania z mieszkania może zgłosić swoje roszczenie w postaci złożenia pozwu do odpowiedniego sądu. Roszczeniem będzie wniosek
o dopuszczenie do korzystania z mieszkania i współposiadania przedmiotów urządzenia domowego w ramach postępowania procesowego.
Adwokat Aleksandra Szpiech