Uwagi wstępne
Niniejszy artykuł będzie poruszał problematykę zaliczenia okresu urlopu wychowawczego do stażu pracy. Ustawodawca uregulował tę kwestię w art. 1865 Kodeksu pracy. Zgodnie z jego brzmieniem okres urlopu wychowawczego, w dniu jego zakończenia, wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
Komu przysługuje urlop wychowawczy
Prawo do urlopu wychowawczego przysługuje pracownikowi będącemu rodzicem lub prawnym opiekunem dziecka, który posiada co najmniej 6-miesięczny staż zatrudnienia. Urlopu wychowaczego udziela się na wniosek pracownika. Maksymalny wymiar tego urlopu wynosi 36 miesięcy. Istnieje możliwość podzielenia urlopu wychowawczego na 5 części. Urlop jest udzielany na okres nie dłuższy niż do ukończenia przez dziecko 5 roku życia. Należy przy tym pamiętać, iż 1 miesiąc urlopu pozostaje do wyłącznej dyspozycji każdego z rodziców co oznacza, że każdy z rodziców z osobna może przebywać na urlopie wychowawczym maksymalnie przez 35 miesięcy. Istnieje również możliwość jednoczesnego korzystania z urlopu przez oboje rodziców w tym samym okresie – przez okres do 4 miesięcy.
Wliczanie okresu urlopu wychowawczego do stażu pracy
W świetle wyżej przywołanej treści art. 1865 Kodeksu pracy należy pamiętać, iż wliczenie okresu urlopu wychowawczego do stażu pracy następuje w dniu, w którym pracownik powróci do pracy. Oznacza to, iż staż pracy pracownika zostaje proporcjonalnie zwiększony o okres urlopu wychowawczego, na którym przebywał pracownik. Zatrudniony nie traci przy tym uprawnień do urlopu wypoczynkowego oraz innych świadczeń, z tym zastrzeżeniem, iż u pracodawców będących podmiotami prywatnymi zasady wypłaty świadczeń dodatkowych takich jak premie czy nagrody jubileuszowe, mogą być w sposób dowolny ustalane przez pracodawcę i przewidywać, iż nie będą przysługiwać pracownikowi w okresie urlopu wychowawczego.
Zgoła odmienna jest sytuacja u pracodawców będących jednostkami publicznymi, w których akty prawne rangi ustawowej przewidują takie dodatki do pensji jak: dodatek za wieloletnią pracę czy też nagroda jubileuszowa. Fakt, iż zgodnie z zapisami Kodeksu pracy pracownik przebywający na urlopie wychowawczym zachowuje do nich prawo rodziło trudności interpretacyjne, które rozstrzygnięte zostały przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 19 sierpnia 1992 r. (sygnatura wyroku: I PZP 49/92). Zgodnie z jej treścią nabycie prawa do nagrody jubileuszowej przez pracownicę korzystającą z urlopu wychowawczego następuje w dniu upływu okresu uprawniającego do tej nagrody. W tymże dniu powinna również nastąpić jej wypłata. Natomiast w odniesieniu do wypłaty premii Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 3 czerwca 1992 r., (sygn. akt: I PZP 33/92) wskazał, iż pracownik, który nie wykonuje pracy, nie otrzymuje z tego tytułu wynagrodzenia, a w związku z tym nie wypłaca mu się również pochodnych tego wynagrodzenia. Ale gdy wróci do pracy i wypłaty zostaną wznowione, także wypłata premii podlega wznowieniu.
radca prawny Tomasz Jarczyk